سنگ کلیه از تشخیص تا درمان

به گزارش مجله هاستفا، تقریبا اغلب افرادی که سنگ کلیه دفع نموده اند تجربه خود را برای همواره به فکر می سپارند و اگر از آنها درباره دردشان سوال کنید همگی آنها معتقدند که یکی از دردناک ترین حملات زندگی خود را کشیده اند.

تقریبا اغلب افرادی که سنگ کلیه دفع نموده اند تجربه خود را برای همواره به فکر می سپارند و اگر از آنها درباره دردشان سوال کنید همگی آنها معتقدند که یکی از دردناک ترین حملات زندگی خود را کشیده اند.

سنگ های کلیه شایع هستند و شواهد نشان می دهد که این سنگ ها بشر را از سال های دور گرفتار نموده اند. چندی پیش دانشمندان یک مومیایی دارای سنگ کلیه مربوط به هفت هزار سال پیش را کشف کردند که فرضیه قدیمی بودن این مشکل را تایید کرد. اگر چه دلیل اصلی ایجاد سنگ کلیه ناشناخته مانده است اما برخی دلایل می توانند در تشکیل سنگ های کلیوی موثر باشند. پرکاری غده پاراتیروئید، نقایص لوله های کلیه، عفونت مجاری ادرار، نقرس، بیماری التهابی روده و مصرف بیش از حد ویتامین D می توانند احتمال سنگ کلیه را افزایش دهند. یک سنگ کلیه نتیجه تشکیل کریستال هنگام غلیظ شدن بیش از حد ادرار در کلیه است. نمک های کلسیم، اسیداوریک و سایر مواد ادرار می توانند کریستالیزه شوند و یک رسوب معدنی سخت و اغلب به میزان یک سنگ را تشکیل دهند.

چگونگی درد سنگ کلیه

درد ناشی از سنگ کلیه هنگامی روی می دهد که سنگ از محل خود جابه جا گردد و کلیه ها را ترک کند و وارد مسیرش به سمت پایین حالب ها گردد. این مرحله می تواند موجب درد شدیدی گردد که از نظر شدت در دوره های پنج تا 15 دقیقه ای نوسان می نماید. درد در پهلو یا پشت و در زیر دنده تحتانی شروع می گردد. مادامی که سنگ به سمت مثانه حرکت می نماید ممکن است درد به سمت کشاله ران انتشار یابد. اگر سنگ متوقف گردد احتمالا درد هم متوقف می گردد. در بسیاری از موارد خون در ادرار هم مشاهده می گردد.

انواع سنگ کلیه

بیشترین نوع سنگ های کلیه شامل سنگ های کلسیمی و اسیداوریکی است. سنگ های کلسیمی که 75 تا 85 درصد تمامی سنگ های کلیه را شامل می شوند در آقایان بیشتر مشاهده می گردد. در صورتی که فردی دچار سنگ کلسیمی گردد و مشکل زمینه ای را درمان نکند ممکن است سنگ دیگری هم فراوری کند. برخی از عوامل که می تواند موجب غلظت بالای کلسیم در ادرار گردد عبارت اند از:

مصرف بیش از حد ویتامین D

داروهایی مانند هورمون های تیروئیدی

مسائل کلیوی

پرکاری غده پاراتیروئید

در گذشته افرادی که سنگ کلیه داشتند از مصرف غذاهای دارای کلسیم زیاد مانند لبنیات منع می شدند ولی مطالعات اخیر نشان می دهد که در حقیقت غذاهای دارای کلسیم زیاد موجب جلوگیری از تشکیل این سنگ ها می گردد.

سنگ های کلسیمی به طور معمول هنگامی که کلسیم با مواد شیمیایی مانند اگزالات، فسفات یا کربنات ترکیب می گردد پدید می آیند. شایع ترین آنها، ترکیب شدن کلسیم اگزالات (ماده ای که در بسیاری از سبزی ها و میوه ها وجود دارد) است. علاوه بر این، برخی از افراد مبتلا به بیماری التهابی روده استعداد بیشتری برای ایجاد سنگ های اگزالاتی دارند.

سنگ های اسیداوریکی

سنگ های اسیداوریکی از اوره که یک محصول فرعی سوخت وساز پروتئین است به وجود می آیند. رژیم غذایی سرشار از گوشت قرمز می تواند مقادیر اسیداوریک را در ادرار شما بیفزاید. ممکن است شما به نقرس مبتلا شده باشید و مقادیر بالای اسیداوریک را در خون و ادرارتان داشته باشید.

تشخیص سنگ کلیه

آزمایش هایی که ممکن است برای تشخیص سنگ کلیه به کار فرایند شامل سونوگرافی، سی تی اسکن یا نوعی خاص از عکسبرداری با اشعه ایکس از کلیه به نام پیلوگرافی داخل سیاهرگ است. ممکن است پزشک تان، سنگ دفعی را برای تعیین شدن ترکیبش به آزمایشگاه ارسال نماید. این آزمایش می تواند دلیل احتمالی مشکل تان را نشان دهد و به پزشکتان جهت برنامه ریزی برای درمان یاری کند. درمان سنگ کلیه، با توجه به نوع، میزان و محل سنگ تعیین می گردد.

*******

سرنوشت سنگ های کلیه

اگرچه عبور دردناک است ولی اغلب سنگ های کلیه از حالب (میزنای) عبور نموده و وارد مثانه می شوند بدون اینکه آسیب دایمی ایجاد گردد. اگر عوارضی مانند انسداد حالب یا عفونت مجاری ادرار پدید آید ممکن است آسیب کلیوی ایجاد گردد.

دارو درمانی در سنگ های کلیه

دارودرمانی در سنگ کلیه با توجه به شدت بیماری و نوع سنگی که وجود دارد ممکن است نیاز به مصرف داروهایی داشته باشد که می توانند مانع رشد سنگ شوند. برای مثال در برخی از انواع سنگ کلسیمی، مصرف داروهای افزاینده ادرار، اغلب در جلوگیری یا کاهش سنگ های نو پیروز خواهد بود. مصرف داروهای حاوی فسفات هم ممکن است از تشکیل سنگ ممانعت به عمل آورد. اگر فردی هم به سنگ های اسیداوریکی دچار شده باشد مصرف داروی الوپورینول می تواند ادرار را قلیایی کند و از تشکیل سنگ جلوگیری کند. درصورتی که سنگ کلیه موجب انسداد، عفونت یا درد مهارنشدنی گردد اغلب به وسیله جراحی خارج می گردد. به طور معمول سنگ ها به وسیله عبور دادن وسیله کوچکی تا بالای حالب به وسیله سیستوسکوپ (نوعی وسیله برای مشاهده درون مثانه) به داخل مثانه خارج می شوند و یا اینکه از امواج ضربه زننده برای خرد کردن آنها استفاده می گردد. درباره سنگ های کلسیمی که در اثر پرکاری غده پاراتیروئید ایجاد شده اند، خارج ساختن بافت پاراتیروئید اغلب برای جلوگیری از ایجاد سنگ های بعدی و آسیب کلیوی ضروری است.

بخور نخورهای کلیوی

برخی کمبودها یا افراط در رژیم غذایی مانند مصرف بیش از حد ویتامین D، سدیم یا گوشت قرمز فراوان ممکن است در ایجاد سنگ دخالت نمایند. برترین درمانی که برای پیشگیری از سنگ کلیه پیشنهاد شده است مصرف روزانه حداقل شش تا هشت لیوان آب است. بعلاوه مصرف یک لیوان آب پیش از خواب هم توصیه می گردد تا با رقیق کردن ادرار، احتمال بروز سنگ را کاهش دهد.

منبع:http://www.salamat.com