دهکده گوآتاپه: پله پله تا آغوش آسمان کلمبیا
به گزارش مجله هاستفا، در قلب منطقه سرسبز آنتیوکیا در کلمبیا، نگینی رنگارنگ و شگفتانگیز به نام گوآتاپه (Guatapé) قرار دارد . این دهکده توریستی که در فاصله تقریبی 80 کیلومتری و دو ساعتی از شهر مدئین واقع شده، به دو دلیل شهرت جهانی یافته است: صخرهای عظیم و یکپارچه که از دل زمین سر برآورده و شهری که هر کوچه و خانهاش با رنگهای شاد و طرحهای برجسته هنری آراسته شده است . سفر به گوآتاپه، تجربهای منحصربهفرد از تلفیق شگفتیهای زمینشناسی، تاریخ پرماجرا و فرهنگی پرجنبوجوش است.
برای دریافت مشاوره و خدمات تخصصی گردشگری و سفر به سراسر دنیا با مجری مستقیم تورهای مسافرتی و گردشگری همراه باشید.
تاریخچه گوآتاپه: از بومیان تا گردشگری
تاریخ این منطقه بسیار غنیتر از زیباییهای امروزی آن است و ریشه در دوران پیش از استعمار دارد.
- ریشههای بومی و نامگذاری: پیش از ورود اسپانیاییها، این سرزمین محل سکونت اقوام بومی، بهویژه از قوم "تاهامی" (Tahamíes) بود . این اقوام تحت فرماندهی رئیسی به نام «گواتاپه» زندگی میکردند و به افتخار او، این منطقه نامگذاری شد . برخی مورخان نیز معتقدند واژه «گواتاپه» از زبان کچوا به معنای «سنگ و آب» گرفته شده که اشارهای مستقیم به جغرافیای منحصربهفرد منطقه دارد. در سال 1714، بومیان باقیمانده در یک منطقه حفاظتشده گرد هم آورده شدند و یادگارهایی مانند کوزههای سفالی از آن دوران کشف شده است .
- تأسیس و تحولات اقتصادی: گوآتاپه در 4 اکتبر 1811 به طور رسمی به عنوان یک بخش تأسیس شد . تا پیش از دهه 1970، اقتصاد منطقه بر پایه کشاورزی، دامداری و استخراج از معادن استوار بود .
- پیامدهای ساخت سد (دهه 1970): بزرگترین تحول در دهه 1970 با ساخت یک سد عظیم برقآبی توسط شرکت دولتی (EPM) رقم خورد . این پروژه با زیر آب بردن 2262 هکتار از اراضی حاصلخیز و غرق کردن کامل شهر قدیمی "ال پنیول"، اقتصاد و جامعه منطقه را برای همیشه دگرگون کرد .
- چالشها: این جابجایی اجباری، آسیبهای روحی و اجتماعی عمیقی بر ساکنان وارد کرد و با از بین رفتن مزارع، بسیاری از کشاورزان شغل خود را از دست دادند . این تحول، هویت فرهنگی یک جامعه روستایی را به چالش کشید .
- مزایا: با گذشت زمان، دریاچه مصنوعی ایجاد شده به یک جاذبه گردشگری جهانی تبدیل شد و اقتصاد منطقه را از کشاورزی به یک قطب توریستی متحول ساخت . این امر منجر به ایجاد مشاغل جدید در حوزه هتلداری، رستورانداری، تورهای قایقرانی و فروش صنایع دستی شد و به توسعه زیرساختها کمک کرد .
صخره ال پنیول: پلکانی به سوی ابرها
جاذبه اصلی و نماد منطقه، صخرهای غولپیکر به نام "ال پنیول" (El Peñón de Guatapé) است . این توده سنگ گرانیتی با وزن تقریبی 10 میلیون تن و ارتفاع بیش از 200 متر، همچون نگهبانی ابدی بر فراز دریاچه و دهکده ایستاده است .
- شگفتی زمینشناسی: این صخره یک "اینسلبرگ" (کوه جزیره) است که حدود 70 میلیون سال پیش شکل گرفته و به دلیل مقاومت بسیار بالای سنگ گرانیت در برابر فرسایش، برجای مانده است .
- فتح قله (1954): پس از قرنها دستنیافتنی بودن، سه مرد محلی به نامهای لوئیس ادواردو وییِگاس لوپز، پدرو نِل رامیرز و رامون دیاز، با استفاده از گُوههای چوبی، پس از پنج روز تلاش طاقتفرسا در 16 ژوئیه 1954 برای اولین بار قله را فتح کردند .
- اسطورهها و افسانهها: پیش از اولین صعود، این صخره جایگاهی اسطورهای داشت .
- باورهای بومی: اقوام بومی تاهامی این صخره را که در زبانشان "موهارا" (mojarrá) نامیده میشد، مقدس شمرده و آن را پرستش میکردند .
- افسانه محلی: یکی از رایجترین افسانهها میگوید که شیطان تلاش کرد این صخره را با خود به جهنم ببرد. شکاف بزرگی که امروزه پلکان در آن ساخته شده، جای پای شیطان است که هنگام بلند کردن سنگ به جا مانده است .
- صعود به قله: امروزه، مسیری پلکانی با حدود 700 پله در شکاف طبیعی صخره ساخته شده است .
- ساعات بازدید: صخره همه روزه از ساعت 8:00 صبح تا 6:00 بعد از ظهر باز است .
- هزینه ورودی: هزینه بلیط برای صعود از صخره حدود 20,000 تا 25,000 پزوی کلمبیا است که معمولاً باید به صورت نقدی پرداخت شود.
- داستان یک اختلاف: این صخره در مرز دو شهر گوآتاپه و ال پنیول قرار دارد . در گذشته، ساکنان گوآتاپه تلاش کردند نام شهر خود "Guatapé" را بر روی دیواره صخره نقاشی کنند، اما با ممانعت اهالی ال پنیول مواجه شدند. این کار ناتمام ماند و امروزه تنها حرف "G" و بخشی از حرف "U" بر روی صخره دیده میشود .
دهکده رنگینکمانی گوآتاپه: هنر در هر گوشه
گوآتاپه به عنوان "رنگارنگترین شهر کلمبیا" شناخته میشود و خیابانهای سنگفرش شده آن یک گالری هنری در فضای باز است .
میدان اصلی (Parque Principal) و کلیسای تاریخی:
- میدان اصلی: این میدان سنگفرش شده با یک فواره در مرکز، قلب تپنده حیات اجتماعی شهر است . این مکان که توسط کافهها، رستورانها و فروشگاهها احاطه شده، محل گردهمایی ساکنان محلی و گردشگران برای معاشرت و برگزاری رویدادهای فرهنگی است .
- کلیسای بانوی ما از کوه کارمل (Parroquia Nuestra Señora del Carmen): این کلیسای باشکوه که بر میدان اصلی مسلط است، نماد ایمان و هویت شهر محسوب میشود . ساخت آن در سال 1865 آغاز شد و دارای معماری با الهام از سبک یونانی-رومی است . نمای بیرونی سفید و قرمز و فضای داخلی که عمدتاً از چوب سدر با کندهکاریهای زیبا ساخته شده، از ویژگیهای برجسته آن است .
زوکالوها (Zócalos): هنر روایتگر: ویژگی منحصربهفرد معماری این شهر، "زوکالوها" هستند؛ پنلهای برجسته و رنگارنگی که در بخش پایینی دیوار خانهها نصب شدهاند .
- ریشه و تکامل: این سنت در اوایل قرن بیستم توسط خوسه ماریا پارا خیمنز آغاز شد . این لایههای سیمانی که از ترکیب سیمان، ماسه و آب ساخته میشوند، در ابتدا برای محافظت از دیوارها در برابر رطوبت بودند اما به تدریج به بوم هنر عمومی تبدیل شدند .
- روایت فرهنگ و تاریخ: امروزه، زوکالوها داستان زندگی روزمره، تاریخ (مانند کوچ اجباری)، مشاغل و طبیعت منطقه را به تصویر میکشند .
مکانهای دیدنی دیگر:
- میدان زوکالوها (Plaza de los Zócalos): این میدان پلهای و پرجنبوجوش که به مناسبت دویستمین سالگرد تأسیس شهر ساخته شده، یک گالری هنری متمرکز در فضای باز است . این میدان که به «خیابان چترها» نیز شهرت دارد، با پلههای رنگارنگ و زوکالوهای متعدد، فضایی دیدنی خلق کرده است .
- خیابان خاطرهها (Calle del Recuerdo): این خیابان یکی از بهترین نمونههای معماری سنتی و هنر زوکالو در شهر است.
- تفرجگاه ساحلی (Malecón): این تفرجگاه در کنار دریاچه، مکانی عالی برای پیادهروی، لذت بردن از منظره و نقطه شروع تورهای قایقرانی است .
دریاچه گوآتاپه: منظرهای ساخته دست بشر
منظره دریاچهای که امروز گوآتاپه را در آغوش گرفته، یک سد عظیم برقآبی است که در دهه 1970 ساخته شد . این دریاچه وسیع، مرکز اصلی فعالیتهای آبی در منطقه است .
تفریحات آبی: تورهای قایقسواری محبوبترین فعالیت هستند . علاوه بر این، امکاناتی نظیر جت اسکی، اسکی روی آب، کایاکسواری و فلایبورد نیز فراهم است .
مقاصد نمادین در گشتهای دریایی:
- ویرانههای عمارت پابلو اسکوبار (La Manuela): این عمارت مجلل که به نام دختر اسکوبار نامگذاری شده بود، دارای امکاناتی نظیر استخر، زمین تنیس، زمین فوتبال، اصطبل و دیوارهای دو لایه برای پنهان کردن پول و کوکائین بود . در سال 1993، گروه شبهنظامی "لُس پِپِس" (Los Pepes) با انفجار یک بمب 200 کیلوگرمی، آن را ویران کردند . امروزه این ملک که در اختیار دولت است، به مکانی برای بازی پینتبال در قالب تورهای گردشگری تبدیل شده است .
- صلیب یادبود شهر غرقشده: در نقطهای از دریاچه، یک صلیب بتنی از آب بیرون زده که محل دقیق برج کلیسای شهر قدیمی "ال پنیول" را نشان میدهد .
- ماکت شهر قدیمی ال پنیول: برای حفظ یاد و خاطره شهر غرقشده، ماکتی از آن با نام "ال پنیولیتو" در میدان اصلی شهر جدید ال پنیول ساخته شده است . این ماکت شامل بازسازی بناهای کلیدی مانند کلیسا و میدان مرکزی است و نمادی از فداکاری این جامعه برای توسعه ملی است .
گردشگری مرتبط با اسکوبار (Narco-tourism): یک پدیده بحثبرانگیز:
- دیدگاه مخالفان: بسیاری از کلمبیاییها، به ویژه خانوادههای قربانیان، با این تورها مخالفند . آنها معتقدند این تورها چهره یک قاتل بیرحم را تطهیر کرده و تصویری نادرست و قدیمی از کشورشان ارائه میدهند .
- دیدگاه موافقان: از سوی دیگر، اپراتورهای تور و برخی افراد محلی، با توجه به علاقه بینالمللی (که با سریالهایی مانند "نارکوس" افزایش یافته)، این تورها را یک فرصت اقتصادی و راهی برای روایت بخشی از تاریخ انکارناپذیر کلمبیا میدانند .
راهنمای سفر از مدئین به گوآتاپه
گوآتاپه یک مقصد محبوب برای سفرهای یکروزه از مدئین است.
اتوبوس عمومی (گزینه اقتصادی):
- مبدأ: اتوبوسها از ترمینال شمالی مدئین (Terminal del Norte) که به ایستگاه متروی "Caribe" متصل است، حرکت میکنند.
- شرکتها و بلیط: شرکتهای اصلی Sotrasanvicente و Sotrapeñol هستند. بلیطها را میتوان از باجههای 9، 12 یا 14 در طبقه همکف ترمینال به قیمت 17,000 تا 20,000 پزوی کلمبیا خریداری کرد. نیازی به رزرو قبلی نیست.
- زمان: سفر حدود 2 ساعت طول میکشد و اتوبوسها هر 15 تا 30 دقیقه حرکت میکنند. میتوانید قبل از رسیدن به شهر، نزدیک صخره پیاده شوید.
تورهای یکروزه (گزینه راحت):
- خدمات: این تورها معمولاً شامل حملونقل، راهنمای دوزبانه، صبحانه، ناهار و گشت با قایق هستند .
- هزینه و رزرو: قیمتها بین 25 تا 100 دلار آمریکا متغیر است. توجه داشته باشید که هزینه ورودی صخره معمولاً جداگانه دریافت میشود. تورها را میتوان از طریق هتلها یا پلتفرمهای آنلاین مانند Viator رزرو کرد.
طعمها و سوغات گوآتاپه
غذاهای محلی:
- Trucha (قزلآلا): به لطف دریاچه، قزلآلای تازه غذای اصلی منطقه است. آن را به صورت سرخشده (Frita)، کبابی (A la Plancha) یا با سس سیر (Al Ajillo) همراه با پاتاکون (موز سبز سرخشده) سرو میکنند.
- Bandeja Paisa: این سینی حجیم و مشهور منطقه آنتیوکیا، شامل برنج، لوبیا، گوشت، سوسیس چوریزو، چیچارون (پوست خوک سرخشده)، تخممرغ و آووکادو است .
- غذاهای خیابانی: Empanadas (پیراشکی سرخشده) و Arepas (نان ذرت با پنیر) را حتما امتحان کنید .
نوشیدنیها و دسرها:
- علاوه بر قهوه معروف کلمبیا، Tinto (قهوه سیاه رقیق محلی)، Aguapanela (نوشیدنی شکر نیشکر) و آبمیوههای طبیعی از میوههای استوایی مانند ماراکویا و لولو را امتحان کنید.
- برای دسر، Arequipe (شیر کاراملی) و Mazamorra (دسر ذرت) را جستجو کنید.
صنایع دستی و سوغات:
- علاوه بر کپیهای کوچک از زوکالوها، میتوانید روآنا (پانچوی پشمی)، کیفهای چرمی، زیورآلات دستساز و کیفهای سنتی Mochilas را پیدا کنید .
- بهترین مکان برای خرید: بهترین مکانها برای خرید سوغات، فروشگاههای کوچک در خیابان خاطرهها (Calle del Recuerdo) و اطراف میدان اصلی هستند .
خلاصه
دهکده گوآتاپه در کلمبیا، مقصدی چندوجهی است که تجربهای کامل از ماجراجویی، هنر، تاریخ و طبیعت را ارائه میدهد. تاریخ این منطقه از سکونت اقوام بومی "تاهامی" که صخره ال پنیول را مقدس میشمردند، آغاز شده و با تأسیس رسمی در سال 1811 ادامه یافته است . جاذبه اصلی آن، صخره ال پنیول، یک مونولیت گرانیتی 70 میلیون ساله است که طبق افسانهها، شکاف آن جای پای شیطان است . صعود از حدود 700 پله آن، منظرهای پانورامیک از دریاچه مصنوعی را به نمایش میگذارد . این دریاچه، حاصل یک پروژه سدسازی در دهه 1970 است که با وجود چالشهایی مانند آوارگی اجباری ساکنان شهر قدیمی ال پنیول، اقتصاد منطقه را به گردشگری متحول کرد . امروزه این دریاچه میزبان تفریحات آبی و جاذبههایی مانند ویرانههای عمارت پابلو اسکوبار و صلیب یادبود شهر غرقشده است . این امر منجر به شکلگیری پدیده بحثبرانگیز «نارکو-توریسم» شده که با دیدگاههای متضاد در جامعه محلی روبروست . در پایین صخره، دهکدهای رنگارنگ با میدان اصلی زیبا و کلیسای تاریخی (ساخت 1865) قرار دارد که خانههای آن با "زوکالوها" مزین شدهاند؛ هنری که هر کدام داستانی از زندگی و تاریخ مردم محلی را بازگو میکنند . بازدیدکنندگان میتوانند با اتوبوسهای ارزانقیمت از مدئین یا تورهای یکروزه به این منطقه سفر کنند و از طعمهای محلی مانند قزلآلای تازه و صنایع دستی منحصربهفرد آن لذت ببرند. گوآتاپه، با ترکیبی از زیبایی طبیعی، خلاقیت انسانی و تاریخ پرفرازونشیب، به راستی جایی است که میتوان پلهپله به آغوش آسمان و فرهنگ غنی کلمبیا نزدیک شد.