واکنش وزارت بهداشت به اخباری درباره معجزه درمان سرطان - مجله هاستفا

دکتر علی قنبری مطلق در تبادل نظر با ایسنا، درباره دارویی که در یک کارآزمایی بالینی به مبتلایان به سرطان رکتوم (راست روده) داده شده و منجر به ورود آن ها به مرحله بهبودی شده است، گفت: از بین 10 هزار مولکولی که وارد مطالعات می شوند، 10 مولکول وارد مطالعه بالینی شده و فقط یکی از آن ها به مرحله فراوری می رسد؛ بنابراین باید در مورد همه درمان هایی که حتی در فاز پیش بالینی یا بالینی وارد می شوند با احتیاط نظر داد. نکته حائز اهمیت این است که حصول نتایج خوب از دارو طی مراحل اولیه کارآزمایی بالینی همواره به این معنا نیست که در ادامه مطالعات هم قرار است نتایج خوبی که داشته، به دست بیاید.

وی با اشاره به اینکه شاخص های مختلفی برای درمان پذیری سرطان وجود دارد، اظهار کرد: در دسترس ترین شاخص برای ارزیابی یک دارو، مقدار پاسخ به درمان یا به اصطلاح Response Rate است که هر چند مهم است، اما لزوما به معنای نتایج خوب در آینده نخواهد بود.

او با تاکید بر اینکه برای هر دارو و روش درمانی تازه باید منتظر ماند و نتایج سال های آینده را هم آنالیز کرد، گفت: باید دید این دارو طی سالیان بعد تا چه مقدار باعث افزایش بقا (Survival) و طول عمر مبتلایان به سرطان می گردد.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، ادامه داد: اینکه یک دارو در یک مطالعه روی 12 نفر نتایج خوبی از نظر پاسخ به درمان داشته باشد لزوما به این معنا نیست که در آینده نیز بیماران طول عمر بیشتری خواهند داشت.

رئیس اداره مدیریت سرطان وزارت بهداشت، اظهار کرد: مطالعات بعدی باید روی تعداد بیشتری از بیماران انجام گردد و پیگیری های بیشتری هم در مورد آن داشته باشیم تا بتوان اظهار نظر دقیق تری انجام داد. در واقع باید ماه ها و سال ها و معمولا 5 سال از مصرف یک دارو و پیگیری یک اقدام بگذرد تا بتوان گفت چه مقدار اثربخشی طولانی مدت دارد.

وی اضافه نمود: نکته دیگری که اهمیت دارد این است که در بیشتر موارد درمان سرطان، چندین نوع روش درمانی در کنار یکدیگر موثر هستند؛ این موضوع بویژه در مورد توموری مانند تومور رکتوم (راست روده) اهمیت خاصی دارد. از آنجایی که در این سرطان، کنترلِ موضعی تومور بسیار مهم است، بعید است که از روش های دیگر درمانی مانند جراحی و رادیوتراپی بی احتیاج شویم. به همین علت علاوه بر اینکه ارزیابی های طولانی تری احتیاج است، موضوع مهم دیگری که باید در نظر داشت انجام یک مطالعه مقایسه ای میان بیمارانی است که تنها این دارو را دریافت می نمایند با بیمارانی که علاوه بر این درمان، درمان لوکال (جراحی و یا رادیوتراپی) را نیز دریافت نموده اند تا بتوان گفت آیا درمان با یک روش موثرتر از درمان تومور رکتوم با سه روش است یا خیر؟

او در پاسخ به این سوال که در صورت نتیجه بخش بودن این دارو آیا می توان از تکنولوژی ساخت آن برای دارو های درمان نماینده سایر سرطان ها نیز استفاده کرد؟، گفت: دارو های خیلی کمی هستند که تنها برای درمان یک سرطان استفاده می شوند و این دارو نیز در حال حاضر برای تومور های دیگر مورد استفاده قرار گرفته است.

وی با تاکید مجدد بر غلط بودن اطلاق واژه هایی مانند درمان قطعی سرطان یا معجزه درمان سرطان، بیان نمود: خیلی از درمان ها و دارو های دیگری بودند که با این واژه ها مطرح شدند و بعدا تعیین شد که یا کلا غلط است یا اینکه آن دارو تنها برای بخشی از درمان موثر است و وجود آن ها به معنای کنار گذاشتن سایر درمان ها نیست. هنوز نظر دادن در مورد این داروی خاص خیلی زود است.

او درباره شرایط شیوع سرطان های مرتبط با دستگاه گوارش، گفت: این سرطان ها اصولا سرطان های شایعی هستند و سرطان روده بزرگ و سرطان معده در زمره پنج سرطان اول شایع کشور شناخته می شوند که البته با توجه به شیوه زندگی مردم، سرطان روده بزرگ بیش از سرطان معده در کشور افزایش خواهد داشت.