کوچه خیابان های پاریس به نام شهدا ، برنامه های فرانسه برای ایثارگران - مجله هاستفا

به گزارش گروه فرهنگی خبرنگاران، بزرگداشت قهرمانان و ایثارگران کاری نیست که فقط در کشور ما انجام گردد و دیگر کشور های جهان نیز سعی در تکریم و قدردانی از اسطوره های ایثار خود دارند. فرانسه یکی از این کشورهاست که این گونه فعالیت ها در جامعه اش، بروز و ظهور زیادی دارند. سید وحید یعقوبی پژوهشگر حوزه فرهنگ و ادبیات فرانسه در یادداشتی که درباره گرامیداشت یاد رزمندگان و تکریم کهنه سربازان در فرانسه نوشته به همین موضوع پرداخته است.

یعقوبی عضو هیات مدیره مرکز ایران و فرانسه، پژوهشگر حوزه فرهنگ و ادبیات فرانسه و دارای دکترای ادبیات تطبیقی از فرانسه است که در این مطلب به برشماری بخشی از برنامه های فرانسه برای ارج گذاری به ایثارگرانش می پردازد. توجه به جزئیات این ارج گذاری که شامل برگزاری برنامه های گرامیداشت و تسهیلات مادی و معنوی معیشتی است، می تواند برای مسئولان مربوط به امور ایثارگران کشور ما و همچنین عموم مردمان هم جالب باشد.

در ادامه مشروح متن یادداشت این پژوهشگر را با عنوان کوچه خیابان های فرانسه به نام شهدا می خوانیم:

از دیرباز در گستره فرهنگ و ادب فرانسه همواره موضوعاتی نظیر تکریم و بزرگداشت، قهرمان پروری و اسطوره سازی مورد توجه بوده است؛ چنانچه در طول تاریخ این کشور می توان کوشش برای حفظ تعلقات گذشته، تاکید بر ادبیات ملی و میهنی و گرامیداشت مفاخر عرصه های مختلف را به بهانه های گوناگون علمی و ادبی، شاهدی بر این مدعا دانست.

در فراز و نشیب این تاریخ، قرن بیستم شاهد دو رویداد اسفناک بشریست، وقوع دو جنگ جهانی با علل و ریشه های غالبا برخواسته از امیال رجحان جویانه با هدف استیلای نظامی بر سایر ملل، صحنه ای از منازعات بی شمارِ نیرو های نظامی و غیرنظامی و به جای ماندن میلیون ها کشته و زخمی را به تصویر می کشد. با این وجود، اما در انباشت این آوار سهمگینِ به جای مانده از دوران دهشت انگیز آن سال ها، جانفشانی و جانبازی کشتگان و اسیران این جنگ، هیچ گاه از خاطر فرانسویان دور نماند؛ همچنان که دولتمردان و سیاستمداران این کشور را بر آن داشت تا به وضع قوانین و تدابیر حمایتی همت گمارند.

از حدود 40 میلیون جمعیت کشور فرانسه در سال های جنگ جهانی اول، بیش از یک میلیون و 400صد هزار کشته، حدود 5 میلیون زخمی و بعد ها همزمان با جنگ جهانی دوم و افزایش جمعیت به بیش از 40 میلیون نفر، 600 هزار کشته از مجموع نظامیان و شهروندان عادی به جا ماند. موضوعی که با حجم انبوه کشته شدگان فرانسوی به سرعت به یکی از دلمشغولی های اساسی دولت یعنی رسیدگی به شرایط بازماندگان، سربازان نجات یافته و خانواده های قربانیان این جنگ بدل شد تا آن جا که ما امروزه پس از گذشت 75 سال از آخرین جنگِ ویرانگر این کشور، فرانسه کشوری مبتنی بر قوانین و ارزش های لائیسیته را به عنوان یکی از کشورهایِ مترقی در وضع قوانین حمایتی از جانباختگان و جانبازان جنگ بدانیم.

از اولین ایده گرامیداشت سرباز کشته شده برای ملت در فرانسه، بیش از یک قرن می گذرد، دوره ای که کمی بعدتر و بعد از انتها اولین جنگ جهانی با تصویب مجلس سنای این کشور سنگ بنای یادبودی از سرباز گمنام در محل پانتئون پاریس نصب شد، تصمیمی که البته اجرای آن به طاق پیروزی پاریس واقع در میدان شارل دوگل، منتهی به خیابان شانزه لیزه موکول گشت. اگر گذری بر این کشور تاریخی داشته باشیم، بی شک این بنای باشکوه را در یکی از پرترددترین و گران قیمت ترین مناطق پاریس، می توان یکی از نماد های وطن پرستی فرانسویان دانست؛ آنجا که در برهه های مختلف تاریخی یادآور محل عبور همراهان و یاران ناپلئون و یا آوردگاه جشنِ پیروزی فرانسه در جنگ جهانی اول در ژوئیه 1918 است؛ مکانی تاریخی که خاکسپاری سرباز گمنامِ کشته شده در جنگ جهانی اول در آن، خاطره شکوه تشییع پیکرِ اسطوره ادبیات فرانسه یعنی ویکتور هوگو و قرار دادن جسد او در زیر این طاق تاریخی قبل از خاکسپاری در مقبره پانتئون را در اذهان تداعی می سازد.

ژان مونت والیه، بولوین؛ مرگ در راه فرانسه درسن 24 سالگی، درگیر های آزادسازی پاریس ­ 25 اوت 1944

مشعل همواره فروزان طاق پیروزی که در 11 نوامبر 1923 توسط آندره مجینو وزیر جنگ وقت فرانسه برافروخته شد، نه تن ها هیچ گاه خاموش نشد بلکه تمدید آن با برگزاری هر روزه مراسمی نمادین در بزرگداشت مقام سربازان گمنام در ساعت 18 همچنان بدون وقفه ادامه دارد. بزرگداشتی که هر بار توسط یکی از 900 انجمن فرانسوی کهنه سربازان، حمایت و سازماندهی می گردد و به صورتی کاملا رسمی با حضور گروه های مارش نظامی، اهالی پاریس و نیز گردشگران در این محل یادبود اجرا می گردد.

فرانسه اساسا یکی از کشور های پیشرو در موضوع گرامیداشت یاد رزمندگان و تکریم کهنه سربازان است. ارائه خدمات و سرویس هایی که از طرف دولت ارائه می گردد، وضع قوانین حمایتی، زنده نگه داشتن یاد کشته شدگان و فرماندهان به بهانه های گوناگون، عموما به همین دلیل تعریف می گردد. در سال 1916 در گرماگرم جنگ جهانی اول، اولین اداره ملی کهنه سربازان و قربانیان جنگ وابسته به وزارت کار در فرانسه تأسیس شد که مسئولیت آن شناسایی سربازانی بود که برای پیروزی این کشور در جنگ شرکت نموده بودند، سپس یک سال بعد ادارهِ دیگری بازگشایی شد که وظیفه آن یاری اقتصادی و همچنین تقبل مسئولیت فرزندانی بود که والدین خود را از دست داده بودند، و در نهایت در سال 1926 سومین اداره که موظف به تأمین مایحتاج کهنه سربازان بود، تاسیس شد و این چنین از سال 1946 با تجمیع آن ها، این اداره به شکل نوین و کنونی خود به عنوان نهادی دولتی و زیر نظر وزارت نیرو های مسلح فرانسه وظیفه حمایت اقتصادی و معنوی حدود 3 میلیون نفر از قربانیان جنگ را به عهده دارد. مهمترین وظیفه این اداره، هدایت و مدیریت امور بازماندگان و رزمندگان جنگ برای دریافت کارت ایثارگری و استفاده از مزایای آن است تا با داشتن چندین مجموعه تکمیلی نظیر مدیریت عمومی، مسکن بازنشستگی و مؤسسات مددکاری مشغول خدمات رسانی باشد. از مزایای این کارت می توان به کاهش سن بازنشستگی، دارا بودن حقوق ماهیانه، تخفیف های اقتصادیاتی، امتیازات ویژه در بیمه بازنشستگی، برخورداری از یک درصد سهیمه اختصاصی استخدام و دریافت نشان لیاقتِ ملی اشاره نمود.

ذیل رده بندی عناوینی نظیر تبعیدی ها، اسرای مقاومت و وطن دوستانی که در کشور های دشمن به کار اجباری گماشته شدند، ارائه خدمات دیگری به منظور جبران خسارت یتیمان و بازماندگان، مستمری و مقرری ماهیانه به همسرانِ بیوه فرانسوی که شوهران آنان در جریان جنگ کشته شده اند، اهدای کارت معلولیت با بهره مندی از تخفیف 50 تا 70 درصدی بلیط وسایل حمل و نقل عمومی، قطار و هواپیما و نیز معافیت از حق پارک خودرو و حق تقدم در اتوبوس ها و متروها، ازجمله وظایف این سازمان است. ارائه خدمات به فرزندان قربانیان جنگ از دیگر وظایف این سازمان است چنان چه ارائه مشاوره و یاری های غیر مادی، یاری هزینه برای تأمین مایحتاج اولیه زندگی و ارائه بورس های تحصیلی به آن ها، یاری هزینه درمانی و تحصیلی و حتی معاف بودن از پرداخت حق ثبت نام دانشگاه و برخورداری از معافیت های اقتصادیاتی بر ارث و یاری هزینه مسافرت در زمره این خدمات قرار دارند.

منطقه چهاردهم پاریس ­ خیابان دوپق کوقانتن ­ شهید مقاومت 1944

اداره ملی کهنه سربازان و قربانیان جنگ مجری اصلی تکریم رزمندگان در وزارت نیرو های مسلح فرانسه است که آشناکردن نسل جوان با ارزش های معنوی و تقویت حسِ وطن پرستی از دیگر وظایف محوله آن است. این نهاد دولتی با دنبال کردن اهدافی نظیر بزرگداشت، اشاعه و نشر ارزش های ملی و میهنی با برپایی نمایشگاه های موقت و دائم و نیز مراسم هایی به نام روز های یادبود با حضور نمایندگانِ رزمندگان پیشکسوت که همواره به صورت رسمی و همراه با سرود های نظامی است، سعی در یادآوری روز های تاریخی و حوادث مهم فرانسه و نیز ترویج فرهنگ احترام، تعهد و شجاعت در بین عموم مردم بویژه نسل جوان و دانش آموزانِ این کشور دارد.

اما جلوه ای دیگر از این تکریم و ارج گزاردن به مقام رزمندگان، جانبازان و کشتگان جنگ هنگامی است که قدم در خیابان ها و معابر شهر های کوچک و بزرگ و حتی روستا ها می گذارید؛ مناظر، اماکن و ساختمان های تاریخی که به سادگی از پیکره و نمای آن در می یابیم متعلق به ویرانی های به جای مانده از دوران جنگ هستند که گویی مدت مدیدی از انتها آن نمی گذرد، ویرانه هایی که همچنان پا برجایند و برای حفظِ یاد وخاطره رزمندگان و سربازان راه وطن به خوبی از آن نگه داری می گردد.

از هر کوی و برزن که بگذریم، به ندرت می توان نشانی از سرباز و یا رزمنده فرانسوی نیافت، در نقطه و دقیقا در همان محلی که سربازی از ارتش فرانسه و عضوی از اعضای نیروی مقاومت فرانسه روزگاری از پای درآمده و یا تیرباران شده، سنگ یا پلاک یادبودی نصب شده که روی آن نام و نحوه کشته شدن آن شهید حک شده است؛ شهیدانی که عینا با همین عبارت و با همان بارِ معنایی شهید (Martyre) مورد خطاب قرار می گیرند. کمتر اتفاق می افتاد از خیابانی گذر کنیم و پلاکی از برنز و یا لوحی از سنگ با دسته گل هایی که معمولا در یکی از روز های هفته از سوی شهرداری در کنار قرار آن می گیرند، نبینیم.

اما این ارزش گذاری و فرهنگ احترام تنها به مواردی که اشاره نمودیم، ختم نمی گردد. نامگذاری معابر، خیابان ها، بولوار ها و میادین در فرانسه اغلب برگرفته از نام ژنرال ها، افسران نظامی و رزمندگان و فرماندهان عالیرتبه ارتش فرانسه و یا جنبش مقاوت است که یا در جنگ شرکت داشته اند و یا جان خود را در راه وطن فدا نموده و همچنان علی رغم گذشت بیش از یک قرن از اولین جنگ جهانی هنوز نام آن ها بر زبان ها جاری است. بهانه ای از اقامت آن ها در یک محله و منطقه، محل تیرباران و کشته شدنشان و یا سنگری برای دفاع، تنها کافی است تا با نصب یک نشان به تکریم و احترام به رزمندگان و شهدای جنگ و گرامیداشت یاد و خاطره آنان در سراسر خاک این کشور بپردازند.

خیابان هانری فوقته شهید مقاومت 1943­

باری، ساحت تکریم و احترام اینان از چنان اهمیتی برخوردار است که هر ماه نفر به نفر باقی مانده آن ها به صورت دقیق از سوی مراجع رسمی اعلام عمومی می گردد تا آن جا که براساس آمار منتشره در سال 2003 میلادی، 81 نفر از رزمندگان فرانسوی که در جنگ اول جهانی شرکت داشتند همچنان زنده بودند تا این که در سال 2008 میلادی نهایتا آخرین نفر از رزمندگان جنگ اول جهانی هم از جهان رفت. نمی توان مراسمی رسمی و یا مناسبتی ملی و حتی بین المللی در فرانسه یافت که صفوف نخست آن خالی از کهنه سربازان با مدال های رنگارنگ و لباس های نظامی باشد.

ارج نهادن و احترامی نمادین به یاد جانفشانی ها و دلاوری ها سربازان راه وطن، الگویی که هر چند نظایر و مصادیق آن در کشور ما نیز قابل جستجو است، اما مطالعه و بازنگری آن نزد سایر ملل و دولت های آنان که چگونه این وظیفه خطیر را مهم می شمرند، می تواند محل تاملی برای نسل های کنونی باشد که قدر ارزش ها و سرمایه های به ویژه معنوی و مقدس کشورمان را که حاصل جانفشانی های شهیدان، جانبازان پرافتخار، رزمندگان دلاور و اسیران این مرز و بوم است، بیش از پیش بهتر و بیشتر بدانیم.

نماشو: شبکه تبلیغاتی نماشو | آگهی رایگان، رپورتاژ خبری، ثبت آگهی رایگان، آگهی رایگان اینترنتی، رپورتاژ رایگان