فیلترینگ علمی، شرط پذیرش دانشجوی دکتری باشد، باتغییر هرم بیکاران فارغ التحصیل مواجهیم - مجله هاستفا

علیرضا آبرود در گفت و گو با خبرنگاران ضمن بیان این مطلب اظهار کرد: جهش توسعه در تمام کشورهای جهان و کشورهای توسعه یافته از جایی شروع شده که دولت ها بر توسعه نیروی انسانی تمرکز داشته اند، به این معنا که مبنای تغییر، تحول و توسعه در هر کشور و جامعه تمرکز بر نیروی انسانی و افزایش کیفیت نیروی انسانی است.

وی افزود: بخش عمده ای از پرورش نیروی انسانی کشورها در دانشگاه ها صورت می گیرد به تبع آن، در ایران دانشگاه ها از اصلی ترین محورهای توسعه نیروی انسانی، پرورش و معرفی نیروی انسانی متخصص در بخش های مختلف محسوب می شوند.

آبرود گفت: رابطه مستقیمی میان کیفیت آموزش و دانش آموختگان با توسعه و تعالی جامعه در ابعاد مختلف و در مباحث تخصصی زیرساختی، اخلاقی، انسانی، اجتماعی و رفتاری وجود دارد.

وی با اشاره به اینکه وزارتخانه های علوم، تحقیقات و فناوری، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و آموزش و پرورش متولی امر آموزش در کشور هستند، توضیح داد: از طرفی دانشگاه ها سه نسل مختلف آموزشی را پشت سرگذاشته اند که نقش نسل اول دانشگاه ها، آموزش محوری و نسل دوم آموزش محوری با تمرکز بر حوزه پژوهش بوده است.

رئیس دانشگاه پیغام نور چهارمحال و بختیاری ادامه داد: امروزه دانشگاه های کشور از نوع دانشگاه های نسل سوم یعنی کارآفرین پرور و فناوری پرور هستند، به این معنا که فارغ التحصیلان دانشگاهی باید کارآفرین باشند تا بتوانند در حوزه خلاقیت های کارآفرینی و توسعه اشتغالزایی به منظور ایجاد اشتغال و درآمد نقش خود را ایفا نمایند.

وی تاکید نمود: دانشگاه های برتر جهان از نوع دانشگاه های خصوصی و غیرانتفاعی هستند که عمده هزینه ها و درآمدهای دانشگاه ها از محل پروژه های تحقیقاتی تأمین می گردد، گرچه دانشگاه های بسیاری در کشور با این گونه دانشگاه ها از لحاظ تفکر، آموزش و کیفیت خروجی دانش آموخته فاصله بسیاری دارند.

آبرود افزود: طی 30 سال گذشته نگاه و نگرش دانشگاه های ایران شدیداً به سمت مدرک گرایی و افزایش بی رویه ظرفیت پذیرش دانشجویان در مقاطع تحصیلات تکمیلی بوده و دلیل آن این است که بعضی دانشگاه ها به منظور تعطیل نشدن و بعضی دیگر در قالب دانشگاه های پردیس به منظور درآمدزایی در کنار دانشگاه های دولتی و مادر با بهانه های مختلف ظرفیت پذیرش را در مقطع تحصیلات تکمیلی به طور چشمگیری افزایش می دهند.

وی گفت: افزایش ظرفیت پذیرش دانشگاه ها تناسبی با احتیاج جامعه ندارد و امروزه با تغییر هرم بیکاران فارغ التحصیل در مقطع ارشد در کشور روبرو شده ایم، به گونه ای که افسارگسیختگی شدید در بحث جذب دانشجو مخصوصاً در مقطع تحصیلات تکمیلی مشاهده می گردد.

رئیس دانشگاه پیغام نور چهارمحال و بختیاری تاکید نمود: بعضی دانشگاه ها به اشکال و تکنیک های مختلف، در بسیاری موارد بدون توجه به کیفیت دانش آموختگی در مقاطع دکتری، فارغ التحصیلانی بدون توانایی و خلاقیت تربیت می نمایند و صرفاً به دنبال اخذ مدرک بوده که این امر، شکاف طبقاتی در زمینه مباحث علمی را شدت بخشیده است.

وی بیان نمود: نظارت بر جذب دانشجو در مقطع تحصیلات تکمیلی، سازماندهی و احتیاجسنجی جامعه در برنامه چشم انداز 20 ساله می تواند سیاست ها و خط مشی های وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی را ترسیم کند که امروزه این وزارتخانه ها با برنامه ریزی در کوشش برای سازماندهی این مقطع هستند.

آبرود تاکید نمود: افسارگسیختگی جذب دانشجو در مقاطع تحصیلات تکمیلی دانشگاه ها به خصوص دانشگاه هایی که اعتبار آن ها به وسیله شهریه تأمین می گردد، موجب ایجاد تجارت علمی در میان آن ها شده است که یکی از تبعات این امر، انتها نامه فروشی، مقاله فروشی، کتاب ترجمه فروشی و تألیف کتاب فروشی است که این عوامل، راستا علمی کشور را به گمراهی و بن بست خواهد برد.

وی گفت: پیشنهاد می گردد وزارت علوم، تحقیقات و فناوری آموزش و برنامه ای برای تبدیل کردن دانشگاه های نسل سوم یا چهارم داشته باشد، به این معنا که هر دانشجوی تحصیلات تکمیلی بتواند چندین برابر هزینه صرف شده در دوره آموزشی خود را، صرف ایجاد ارزش اضافه نموده و نوآوری کند.

آبرود ادامه داد: ضروری است دانشگاه ها به سمت پژوهش محوری کاربردی با تفکر ماموریت گرایی گام بردارند، به این معنا که تمام چالش های حوزه صنعت، خدمات و کشاورزی به واسطه دانش آموختگان دانشگاهی در محیط علمی آنالیز و رفع شوند، در غیر این صورت روز به روز شاهد تورم نیروی انسانی تحصیل نموده و بیکار خواهیم بود.

وی افزود: از شرایط لازم برای پذیرش دانشجو در مقطع دکتری فیلترینگ علمی است، بنابراین بایستی خروجی دانشجویان مقاطع ارشد و دکتری در دانشگاه ها دارا بودن شاخص های کیفیت آموزشی باشد تا از این طریق با فارغ التحصیلی، افراد برای جامعه تأثیرگذار باشند.

رئیس دانشگاه پیغام نور چهارمحال و بختیاری توضیح داد: محدود کردن جذب دانشجویان تحصیلات تکمیلی در مؤسسات غیرانتفاعی و یافتن راهکارهای جدید برای تأمین هزینه دانشگاه ها به وسیله کارآفرینی و انجام پروژه های تحقیقاتی به جای افزایش تعداد کمی جذب دانشجو مدنظر گرفته گردد.

وی تاکید نمود: هیچ فارغ التحصیل با کیفیت یا فارغ التحصیل با تحصیلات پایین و با کیفیت از لحاظ آموزشی، هرگز بیکار نمی ماند، زیرا دانش آموخته با کیفیت، منتظر ایجاد اشتغال توسط فرد یا بخش دیگری نیست و خود منبع و منشأ ایجاد اشتغال و کارآفرینی است.

آبرود ادامه داد: اگر شرایط در داخل کشور برای این افراد مهیا نباشد در خارج از کشور می توانند به کارآفرینی بپردازند، بنابراین فارغ التحصیلان دانشگاه های مطرح و با کیفیت در جمع بیکاران قرار نمی گیرند، زیرا این افراد، خود منشأ ایجاد اشتغال هستند.