عامل آلودگی هوای کاشان؛ خودرو های تک سرنشین یا توسعه نامتوازن ، سهم کارخانه ها چقدر است؟ - مجله هاستفا

گروه استان های خبرنگاران، اعظم ذوالفقاری منظری؛ * میانه فلات ایران از کویر تشکیل شده که از غرب به رشته کوه هایی محدود می گردد. کاشان؛ در نقطه شمال غربی استان اصفهان قرار گرفته و شهری کویری کوهستانی است. غرب آن به رشته کوه کرکس محدود شده و شرق و شمال آن هم در به کویر می رسد؛ بنابراین انتظار می رود که آب و هوای کوهستانی و خشک این شهر آنقدر ها آلودگی نداشته باشد. در واقع باد هایی که از کوهستان به شهر سرازیر می گردد، آلودگی هوا را به بیابان های شرقی راهنمایی می نماید و آسمان شهر صاف می گردد؛ اما به گفته اهالی این شهر 300 هزار نفری، گاهی هوای کاشان از هوای تهران هم آلوده تر می گردد.

عوامل آلودگی هوا در کاشان را اول تردد خودرو ها و پس از آن فعالیت کارخانه ها و در نهایت دودکش خانه ها اعلام نموده اند. این را دو هفته قبل، سخنگوی شورای شهر کاشان گفته و تأکید نموده که ترافیک در کاشان، عامل آلودگی هواست.

بنا به اظهارات حسین حیدریان، آنچه در کاشان باعث آلودگی هوا شده، تردد خودرو های تک سرنشین است که عامل ترافیک می شوند. ماندن خودرو ها در ترافیک و سوزاندن اندازه بیشتر بنزین، باعث شده هوای این شهر 860 کیلومتر مربعی شده است. اما می توان نقش صنایع را در این آلودگی کم رنگ قلمداد کنیم؟

جغرافیای صنعتی کاشان

نمی توان جغرافیای صنعتی کاشان را در آلودگی هوای این شهر بی تأثیر دانست. شهرک های صنعتی کاشان را در بخش شرقی احاطه نموده اند و مانعی برای خروج هوای شهر هستند و از سوی دیگر، خود باعث فراوری آلودگی شده اند؛ بنابراین می توان گفت که دود ماشین های فرسوده در کاشان، احتمالا کمتر از دود دودکش های 2 کارخانه فولاد، کارخانه لنت راوند و بسیاری کارخانه های فراوریی دیگر در شهرک های صنعتی و ... است. موضوعی که جواد تقی زاده، فعال رسانه ای کاشان نیز آن را تأیید می نماید.

او به خبرنگار ما می گوید: کاشان در محاصره شهرک های صنعتی است و حالا در مجاورت یکی از این شهرک ها و با فاصله چند کیلومتری سکونتگاه های شهری کاشان، در مجاورت کارخانه شیر پاستوریزه، کارخانه سرب در حال احداث است.

استخراج سرب از خاک، آلودگی های زیست محیطی در هوا، خاک و آب ایجاد می نماید و می تواند سلامت محیط زیست، انسان ها و جانواران و گونه های گیاهی را تحت تأثیر قرار دهد؛ اما در کاشان، قرار است برداشت سرب در فاصله یک کیلومتری کارخانه شیر پاستوریزه، انجام گردد.

فرماندار کاشان: کارخانه سرب هنوز مجوز ندارد

هرچند فرماندار کاشان، اواخر دی ماه سال جاری اعلام نموده که مجوزی برای کارخانه سرب در کاشان صادر نشده، اما تقی زاده می گوید: مشاهدات میدانی ما نشان می دهد که بخشی از تجهیزات در محل کارخانه مستقر شده است و گفته می گردد که کارخانه در ابتدای سال تازه کار خود را شروع خواهد نمود.

او شرح می دهد: در کاشان دستگاه سنجش آلودگی هوا وجود ندارد. این را می گردد در سامانه سازمان حفاظت از محیط زیست هم دید.

تصویر زیر نقشه کیفیت هواست که در سامانه پایش کیفی هوای کشور منتشر شده و نشان می دهد که اطلاعاتی از کاشان وجود ندارد.

تقی زاده می گوید: دستگاهی در کاشان نصب هست، اما چند سالی است که کار نمی نماید. نکته اینجاست که گاهی از سوی مسئولان استانی، مدارس کاشان به علت آلودگی هوا تعطیل می گردد. سوال اینجاست که اگر دستگاهی برای سنجش آلودگی هوا در کاشان نیست، براساس چه آمار و اطلاعاتی آلودگی هوا در این شهر تشخیص داده می گردد که به ازای آن دانش آموزان به مدرسه نروند؟

او درباره احداث کارخانه سرب می گوید: مسئولان دانشگاه علوم پزشکی و رئیس مرکز بهداشت کاشان هم کارشناسانی به کارخانه سرب داشته اند و اعلام نموده اند که احداث این کارخانه مخاطران انسانی دارد. سرطان خون در درجه اول جان کارگران و خانواده های آنان را تهدید می نماید.

بلای توسعه نامتوازن در کمین کاشان

نکته مهم تر اینکه چرا در شهری کویری این همه صنایع پرمصرف آب احداث شده است؟ کارخانه سرب هنوز راه اندازی نشده، اما کاشان دو کارخانه بزرگ فولادی دارد؛ امیر کبیر و کویر. به گفته تقی زاده، کارخانه فولاد کویر میخواهد خط ذوب آهن را هم مستقر کند؛ بنابراین مصرف آب این کارخانه بیشتر از قبل خواهد شد.

توسعه نامتوازن در کاشان خود را به خوبی نمایانده است. شهری در حاشیه کویر که دوران تاریخی خود را با فراوری محصولات کشاورزی و دامداری گذرانده، اما حالا صنعت به آن روی آورده است. توجه صنایع به کاشان که علاوه بر خشکی، با آلودگی هوا هم دست و پنجه نرم می نماید، این شهر را مهاجر پذیر می نماید و همه این موارد می تواند در خشکسالی بیشتر کاشان، آلودگی بیشتر هوا و از بین رفتن زیست در آین نقطه از ایران، نقش مؤثری داشته باشد.