خبرهای خوش پزشکی 2019 (2)، درمان نابینایی قرنیه ای با سلول های بنیادی اهدایی افراد درگذشته
به گزارش مجله هاستفا، یک پژوهش در اسکاتلند که نتایج آن در ماه مارس 2019 منتشر شد، این امید را ایجاد نموده است که بتوان بینایی افراد دچار کدورت قرنیه را با استفاده از سلول های بینایی برداشته شده از اهداکنندگان درگذشته بازگرداند.
به گزارش خبرنگاران این پژوهش که نتایج آن در ژورنال STEM CELLS Translational Medicine منتشر شد، بر سلوهای بنیادی لیمبوس (limbal) در چشم متمرکز بود که افراد دچار نابینایی قرنیه ای فاقد آن هستند. این سلول ها در سطحی ترین لایه قرنیه، لایه شفاف جلوی چشم، به نام اپی تلیوم قرار دارند. اپی تلیوم قرنیه به عنوان مانعی در برابر گردوغبار و میکروب ها عمل می نماید.
لیمبوس چشم در محل تبدیل اپی تلیوم صلبیه (بخش سفید چشم) و ملتحمه (بخش مخاطی حاشیه چشم) به قرنیه (بخش شفاف جلوی چشم) قرار گرفته است.
A و B چشم طبیعی، C و D چشم دچار فقدان سلول های بنیادی لیمبوس (LSCD) که در آن کدورت قرنیه و نابینایی به وجود می آید
در نبود این نوع سلول های بنیادی، قرنیه شکل نامنظمی به خود می گیرد و کدر می گردد و هم بینایی فرد از دست می رود و هم فرد به عفونت های چشمی آسیب پذیر می گردد. آسیب قرنیه ممکن است ناشی از مواد شیمیایی با حرارت یا بیماری به نام آنیریدیا (aniridia) (نبود مادرزادی قرنیه یا از بین رفتن آن در اثر جراحات) باشد که به از دست رفتن بینایی و درد قرمزی مزمن چشم منجر می گردد.
قرنیه سالم شفاف است- اما هنگامی که این سلول های بنیادی تخصص یافته در آن از دست می فرایند، بافت جوشگاهی در قرنیه تشکیل می گردد که آن را کدر می نماید.
- پیوند سلول های بنیادی رشد داده شده در غشای آمنیونی
پژوهشگران در مرکز علوم بالینی مغز در دانشگاه ادینبوروی اسکاتلند به سرپرستی پروفسور بالیجان دیلون برای نخستین بار از نمونه های برداشته شده از افرادی که چشم هایشان را برای استفاده بعد از مرگشان اهدا نموده بودند، استفاده کردند تا این نوع سلول های بنیادی را رشد دهند. این نمونه ها که 24 ساعت پس از مرگ اهداکنندگان برداشته شده بود، روی غشاهای آمنیونی مربوط به جفت رشد داده شدند.
14 بیمار در سنین 20 تا 74 سال به طور اتفاقی دو گروه تقسیم شدند. در یک گروه هشت نفری پرده آمنیونی حاوی سلول های بنیادی پیوند زده شد. در بقیه افراد (گروه شاهد) فقط پرده آمنیونی بدون سلول بنیادی پیوند زده شد.
همه این بیماران داروهای مهارکننده ایمنی برای جلوگیری از رد پیوند و نیز قطرهای چشمی حاوی مواد شیمیایی تحریک کننده رشد دریافت کردند.
در پنج نفر از گروه پیوند و چهار نفر از گروه شاهد بهبود بینایی رخ داد که تفاوت معناداری از لحاظ آماری میان دو گروه را نشان نمی دهد. به گفته این پژوهشگران این عدم تفاوت احتمالا به علت استفاده از قطره های چشمی در هر دو گروه بوده است.
اما بهبودی مداوم و قابل توجه در لایحه سطحی کره چشم که با نمره سطحی کره چشمی (OSS) معین می گردد، فقط در گروه دریافت کننده سلول بنیادی اتفاق افتاده بود. این نمره مجموعه ای از عوامل از جمله بینایی، درد چشمی، احساس جسم خارجی در چشم و راحتی فرد در خواندن، رانندگی، استفاده از کامپیوتر و تماشای تلویزیون معینی می گردد.
در مجموعه در این کارآزمایی بالینی عوارض جانبی مهمی مشاهده نشد.
به گفته دانشمندان گرچه این نتایج امیدوارکننده هستند، اما هنوز باید آنالیز های بیشتری درباره ایمنی و تاثیربخشی این نوع پیوند انجام گیرد، بنابراین احتیاج به کارآزمایی های بالینی بیشتری وجود دارد.
-
مجله چشم
-
لایه پنهان چشم را دیدند
-
یاری های اولیه: خراشیدگی قرنیه
-
مواظب چشم هایت باش