خبرنگاران ضد جایزه
به گزارش مجله هاستفا، روز صفر از منظرهای مختلفی اهمّیت دارد، ولی شاید بتوان گفت که بخش زیادی از این اهمّیت، خلق یک ضد قهرمان ایرانی و ملّی است. معمولاً در مکالمات محاوره ای یا بعضی نوشته ها اصطلاح ضدقهرمان به غلط به کار می رود و آن را شخصیتی روبه رو یا مانع قهرمان می دانند، امّا این تصور و تعریف اشتباه است. اول اینکه قهرمان پروتاگونیستی است که دارای یکی از مهمترین خصلت های انسانی یعنی ایثار است. به عبارت دیگر قهرمان بدون ایثار قهرمان نیست. مانع روبه روی شخصیت اصلی فیلم که کوشش می نماید او را از اهدافش بازدارد، آنتاگونیست نام دارد که معمولاً پرداخت درست به این شخصیت جذابیت فیلم را صد چندان می نماید. ضدقهرمان گونه ای از قهرمان است که مخلوق دنیا، ادبیات، فلسفه و سینمای مدرن است. ضدقهرمان، قهرمانی خاص است که درعین دارا بودن خصلت های مثبت و منحصربه فرد، موجودی منفی و تنها است که اعمال و افکارش از نظر هنجارهای مرسوم اجتماعی پذیرفته نمی گردد. نمونه های چنین شخصیتی در ادبیات و سینمای دنیا فراوان است؛ مرد زیرزمینی (رمان یادداشت های زیرزمینی)، آرتور (جوکر) و غیره. چنین شخصیتی از زمانی در ادبیات و سینما پدیدار شد و تداوم یافت که مفهوم نسبیت در جوامع انسانی رخنه کرد. در واقع قهرمان مختص دنیا و هنر کلاسیک است و ضدقهرمان گونه ای از قهرمان است که در دنیا مدرن و پست مدرن زندگی می نماید.
امیر جدیدی در فیلم روز صفر یک مأمور مخفی و امنیتی است که تصمیم دارد عبدالمالک ریگی را دستگیر کند. او در عین حال که هیچ نام و نشان یا شناسنامه ای ندارد، در راه حفاظت از کشورش و همچنین برداشتن موانع پیش رو، از هیچ گونه خشونتی دریغ نمی نماید. به عنوان مثال در فصل خاتمهی فیلم اسلحه اش را به یک مأمور می دهد و پیش از آنکه به اتاق برود به او می گوید به هر کسی که بخواهد داخل گردد، شلیک کند. رفتارهای او شاید از نظر همکارانش عادی و طبیعی به نظر برسد، ولی از نظر اجتماعی نه تنها شخصیتی غیرمعمول است، بلکه اساساً چنین آدمی شخصیت عادی در اجتماع ندارد. همانطور که خودش در خاتمه اشاره می نماید که هر لحظه منتظر مرگ است، ولی امیدوار است مردم کشورش شاد و امن باشند (نقل به مضمون). در حقیقت چنین دیالوگی نه برای یک قهرمان است، نه آنتاگونیست و نه هر شخصیت اصلی و فرعی دیگر؛ این دیالوگ فقط برازنده یک ضدقهرمان است. او در عین حال که مبارزه می نماید، به مرگ فکر می نماید و در حالی که حتی اسمش هم دروغ است؛ به شرافت و شادی مردم سرزمینش می اندیشد. ضدقهرمان این فیلم همچون تقریباً همه ضدقهرمانان تاریخ سینما، انسانی اهل اندیشه است و نگاهی بدبینانه به زندگی دارد. در سینمای ایران شخصیت های مختلفی همچون حاج کاظم در آژانس شیشه ای وجود داشته اند که می توان به آنها به عنوان یک ضدقهرمان نگریست. امّا شخصیت امیر جدیدی در روز صفر نه تنها ضدقهرمانی متفاوت است، بلکه به واسطه گمنامی و خطرناک بودنش پتانسیل این را دارد که برای سال های زیادی در ذهن مخاطبان باقی بماند؛ او قهرمانی است که هرگز مدال و جایزه ای نمی گیرد و اساساً ضدّ جایزه است، چون یک ضدّ قهرمان است.
منبع: ایرناbestcanadatours.com: مجری سفرهای گردشگری و تجاری و آموزشی | مجری مستقیم و کارگزار سفرهای بین المللی خارجی