بازنویسی خلاق برای بچه ها و نوجوانان ضروری است - مجله هاستفا

به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری خبرنگاران از اداره کل روابط عمومی و امور بین الملل کانون پرورش فکری بچه ها و نوجوانان، نشست تخصصی بررسی، نقد و آسیب شناسی بازآفرینی در ادبیات کودک و نوجوان، 18 تیر، به مناسبت روز ملی ادبیات کودک و نوجوان و بزرگداشت مهدی آذریزدی، به شیوه برخط و از طریق سایت کانون مجازی برگزار گردید.

مصطفی رحماندوست شاعر و نویسنده در ابتدای این نشست به تعریف بازنویسی و بازآفرینی پرداخت و گفت: ساده نویسی که از نامش پیداست، نویسنده در این روش به آسان کردن واژه ها می پردازد و کلمه ای را جایگزین کلمه دیگر می کند. بازنویسی کمی دشوارتر است و اندکی خلاقیت می طلبد چراکه نویسنده، متنی را از نو و دوباره می نویسد اما بازآفرینی یک کار خلاقه است و هر کسی از عهده انجام آن برنمی آید.

شاعر مجموعه ترانه های نوازش بازآفرینی را به دو دسته تقسیم و بیان کرد: ما با بازآفرینی خلاق و بازآفرینی متکی به متن روبه رو هستیم. فردوسی در شاهنامه به بازآفرینی خلاق پرداخته و شالوده قصه ها را از نو چیده؛ برای مثال در داستان های ما به سیمرغ اشاره شده اما فردوسی از سیمرغ، یک شخصیت ساخته که در جای جای زندگی رستم حضور دارد.

رحماندوست در پاسخ به این که آیا بازنویسی یا بازآفرینی تنها به کتاب های کودک محدود می شود گفت: اقتباس، بحث بسیار گسترده ای است که به مخاطب محدود نمی شود. به این معنی که ما نمی گوییم چون مخاطب ما بزرگسال است نباید برای او به بازنویسی و بازآفرینی نپردازیم. حالا چه بازنویسی که کاملا وفادار به متن است چه بازآفرینی که ممکن است شالوده را در هم بریزد تنها به بچه ها اختصاص ندارد.

نویسنده قصه دو تا لاک پشت تنها با اشاره به این که بسیاری از متون قدیمی ما نه برای بچه ها و نوجوانان مناسب است و نه جذاب، بیان کرد: ممکن است اصل یکی از متون قدیمی برای بچه ها مناسب نباشد اما همین متن ناهماهنگ با بچه ها را می توان دستمایه بازآفرینی برای آن ها قرار داد. برای مثال شیخ بهایی در داستان موش و گربه از صوفی و متشرع و جنگ میان این دو گفته؛ من این داستان را بازآفرینی کردم و قصه ای شبیه به تام و جری نوشتم.

رحماندوست بازنویسی خلاق را برای بچه ها ضروری دانست و اضافه کرد: هیچ ناشر بازاری و نویسنده تازه کاری نیست که به بازنویسی ادبیات کهن برای بچه ها نپرداخته باشد چراکه متون قدیمی و ادبیات عامیانه، آغازگر ادبیات کودک در تمام دنیاست اما بازنویسی کار ساده ای نیست و نویسندگان نباید از روی ناتوانی به آن روی آورند. وگرنه اگر کسی توان بازآفرینی و نوشتن اثر خلاقانه را داشت اما تصمیم گرفت بازنویسی کند، همین نظرش خلاقه است و بازنویسی اش ارزشمند.

اقبال به بازنویسی بیش از بازآفرینی است

مریم جلالی پژوهش گر ادبیات کودک هم یکی دیگر از حاضران این نشست تخصصی بود. او هم در ارتباط با تفاوتی که بین بازنویسی و بازآفرینی وجود دارد، گفت: ما با دو نوع برداشت باز و بسته روبه رو هستیم. بازنویسی، در مقوله برداشت بسته و بازآفرینی، درشمار برداشت آزاد جای می گیرد.

این عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی به فردوسی اشاره و بیان کرد: فردوسی به بازآفرینی روی آورده چراکه نوسازی، باز زنده سازی و بهسازی سه ویژگی بازآفرینی هستند و برای خالق شاهنامه پرداختن به این سه اصل و توجه به جذابیت های نوشتاری متناسب با عصر خود مهم بوده است.

جلالی بازنویسی را متفاوت با ساده نویسی دانست و اضافه کرد: برخی معتقدند ما اجازه نداریم در متن دست ببریم و تنها می توانیم آن را ساده کنیم. در حالی که ساده نویسی با بازنویسی فرق دارد و آنچه در بازنویسی مورد توجه قرار می گیرد ادبیت متن است. یعنی می توان در دوباره نوشتن یک متن این عنصر ادبی بودن را به آن اضافه کرد.

این پژوهشگر ادبیات کودک همچنین بیان کرد: در بازنویسی امکان جداکردن بخش هایی از متن اصلی مثل قتل و خشونت تا جایی که به شالوده آن آسیبی وارد نشود وجود دارد. ضمن این که بازنویس باید تسلط کافی به دایره واژگان به کار رفته در اثر و همچنین متن مقصد داشته باشد برای مثال بداند یکایک در شاهنامه به معنی ناگهان است.

جلالی بازآفرینی را مترادف با خلق یک اثر دانست و اضافه کرد: دست نویسنده در بازآفرینی به اندازه تالیف یک اثر تازه باز است. گرچه سطح بازآفرینی ها هم متفاوت و در نوسان بین کمرنگ، متوسط و پررنگ است. گرچه براساس آمار منتشر شده، اقبال مخاطبان به بازنویسی بیشتر از بازآفرینی است اما پرداختن به هر دو مقوله اهمیت دارد.

این نشست به شیوه برخط و از طریق سایت کانون مجازی ساعت 14 روز چهارشنبه 18 تیر 1399 برگزار شد.

4104/

گروه ساختمانی آبان: گروه ساختمانی آبان: بازسازی ساختمان و تعمیرات جزئی و کلی و طراحی ویلا و فضای سبز و روف گاردن، طراحی الاچیق، فروش درب های ضد سرقت