اعلام قوی ترین وضعیف ترین پاسپورت های دنیا در 2020، ایران در کدام صندلی است؟ - مجله هاستفا

به گزارش خبرنگاران نتایج آنالیز های یک نهاد بین المللی درباره اعتبار دنیای گذرنامه ها نشان می دهد شهفرایندان ژاپن در سال 2020 معتبرترین پاسپورت را در اختیار دارند و می توانند به 191 کشور، بدون احتیاج به ویزا سفر نمایند. شاخص اعتبارسنجی پاسپورت ها، درجه آزادی توریست ها برای سفرهای دنیای است. در رتبه بندی صورت گرفته، صندلی توریست های ایرانی به لحاظ قدرت پاسپورت، 3 پله بهبود یافته است. ایرانی ها امکان سفر به 41 کشور دنیا بدون ویزا یا ویزا در بدو ورود را دارند.

کشورهای آسیایی در سال 2020 همچنان قدرتمندترین پاسپورت های دنیا را به خود اختصاص داده و در مقابل، کشورهای اروپایی و آمریکایی فرایند نزولی دارند.قدرت پاسپورت های 200 ملیت برحسب میزان درجه آزادی با معیار ویزا سنجش شد و ژاپنی ها معتبرترین گردشگر خارجی در دنیا محسوب می شوند که امکان سفر به 191 کشور بدون دریافت ویزا را دارند. در این رده بندی نیز توریست های ایرانی با بهبود سه پله ای صندلی خود به همراه بنگلادش، جمهوری دموکرات کنگو و اریتره در رتبه 98 و بالاتر از 13 کشور دیگر همچون افغانستان، عراق، یمن، لیبی، کره شمالی و... نهاده شده اند که امکان سفر به 41 کشور دنیا بدون ویزا یا ویزا در بدو ورود را دارند. این در حالی است که در سال 2019 ایران با 39 امتیاز و چند پله بالاتر از پاسپورت های سوریه، عراق، لیبی، یمن و سودان و افغانستان در رتبه 101 این فهرست قرار داشت. شاخص گذرنامه هنلی برای پانزدهمین سال متوالی به عنوان یک منبع ارزشمند برای شهفرایندان دنیای و ابزار و مرجع استاندارد دولت ها، براساس داده های تخصصی انجمن بین المللی حمل و نقل هوایی (IATA) اعتبار و رتبه اصلی پاسپورت های دنیا برای سال 2020 را باتوجه به تعداد مقاصدی که دارندگان گذرنامه می توانند بدون ویزای قبلی به آن دسترسی یابند، معرفی نموده است. این فهرست با استناد به تحقیقات گسترده و داده های آنلاین با منابع معتبر و کامل و به روزرسانی شده درباره 200 پاسپورت برای سفر به 277 کشور مورد ارزیابی قرارگرفته است.

در بدو ورود به دهه جدید، کشورهای آسیایی پیشتاز قدرتمندترین پاسپورت های دنیا هستند. ژاپن برای سومین سال متوالی با کسب امتیاز 191، در بین تمام گذرنامه های دنیا با توجه به مقاصد بدون ویزا یا دریافت ویزا در بدو ورود رتبه نخست این فهرست را کسب کرد. سنگاپور که در سال 2019 به همراه ژاپن با 189 امتیاز در رتبه نخست قرار داشت برای سال 2020 با کسب 190 امتیاز در مقام دوم این فهرست نهاده شد و کره جنوبی و آلمان با امکان ورود به 189 کشور دنیا بدون ویزا یا ویزا در بدو ورود، رتبه سوم قدرتمندترین پاسپورت ها را کسب کردند. امتیازها براساس تعداد کشورهای مقصد که بدون ویزا امکان سفر به آنها وجود دارد، ارائه شده است.

آمریکا و انگلیس با کسب امتیاز 184 راستا نزولی خود را در رتبه بندی این شاخص ادامه می دهند. اگرچه این دو کشور در رتبه های زیر 10 در اعتبارسنجی قدرتمندترین پاسپورت ها نهاده شده اند، اما با کسب صندلی هشتم و در مقایسه با رتبه اول سال 2015 اکنون با کاهش چشمگیری همراه بوده اند. این دو کشور در سال 2019 در رتبه ششم قرار داشته اند و با وجود افزایش تعداد ورود به مقاصد بدون کسب ویزا یا ویزا در بدو ورود (184 امتیاز نسبت به 183 امتیاز) در صندلی پایین تری نسبت به سال گذشته نهاده شده اند. پس از پیروزی دولت محافظه کار در انگلیس در اواخر سال گذشته،پس از برگزیت و رای به خروج از اتحادیه اروپا آینده تحرک و آزادی سفر بین انگلیس و این اتحادیه نامشخص است و نگرانی های بسیاری در بین شهفرایندان انگلیسی در میزان قدرت پاسپورت برای سفر بدون ویزا به مقاصد مختلف به وجود آمده است و طی سال گذشته دریافت تابعیت ایرلندی توسط شهفرایندان انگلیسی افزایش گسترده ای داشت.

فنلاند که در سال 2019 به همراه آلمان و کره جنوبی در رتبه دوم این فهرست قرار داشت برای سال 2020 با 188 امتیاز به همراه ایتالیا به مقام چهارم دست یافت. دانمارک و لوکزامبورگ به همراه اسپانیا با کسب 187 امتیاز در صندلی پنجم نهاده شدند. افغانستان با کسب رتبه 107 همچنان در انتهای فهرست ارزیابی اعتبار پاسپورت ها نهاده شده است و اتباع این کشور تنها امکان سفر به 26 کشور بدون دریافت ویزا را دارند. در سال 2020 پاکستان، سوریه و عراق مکان های 104 تا 106 را در اختیار دارند. پاکستان با دریافت رتبه 104 درکنار سومالی نهاده شد.

اگرچه براساس آنالیز های شاخص هنلی مردم دنیا تحرکات و تحولات گوناگونی را تجربه نموده اند، اما آزادی در سفر شکاف فزاینده ای را بین دارندگان پاسپورت ژاپنی نسبت به اتباع افغانی، طی تاریخ 15 ساله این شاخص نشان می دهد. این شکاف حاصل تحرکات دنیای براساس واقعیات سیاسی و مالی است که از زمان شروع شاخص در سال 2006 به وجود آمده است.به گونه ای که دارنده گذرنامه ژاپنی می تواند به 165 مقصد بیشتر از یک دارنده گذرنامه افغانستان دسترسی داشته باشد. ویزاها براساس اعتبار پاسپورت کشورها به بدون ویزا، ویزا در بدو ورود، ویزای الکترونیکی و ویزای الزامی قبل از ورود تقسیم می گردد. باتوجه به نوع ویزاها، شاخص هایی برای اعتبار گذرنامه ها مطرح است. پاسپورت ها به چهار نوع عادی، دیپلماتیک، اضطراری و موقتی تقسیم می شوند که طبق آن دارندگان پاسپورت ها براساس شرایط گوناگون اقدام به دریافت ویزا برای یک مقصد می نمایند؛ دارندگان پاسپورت ها یا شهفرایندان بالغی هستند که به تنهایی سفر می نمایند یاهیچ الزامات پیچیده ای همچون داشتن نامه صادر شده از طرف دولت برای ورود به کشور مقصد ندارند، ممکن است در حال ورود یا در حال عزیمت باشند یا به دنبال اقامت کوتاه مدت بین سه روز تا یک ماه باشند، همچنین گردشگران و تجاری که به وسیله بنادر برای ورود به شهر یا پایتخت در موارد ضروری اقدام می نمایند. همچنین برای سهولت سفرها، لیست ویزاها برای هر گذرنامه به مناطق مختلف تقسیم شده است. این گروه بندی با استفاده از دسته بندی های رسمی جغرافیایی سازمان ملل متحد و شرکت تجاری هنلی ایجاد شده است.

براساس داده های شاخص پاسپورت هنلی محققان علوم سیاسی دریافتند که بین آزادی سفر و سایر آزادی ها همچون آزادی سیاسی، مالی و فردی یا شخصی رابطه کاملا مستقیمی وجود دارد، همانگونه که بین آزادی ویزا و آزادی سرمایه گذاری ارتباط مستقیمی برقرار است کشورهایی که از درجه بالاتری در آزادی تجارت و آزادی سرمایه گذاری برخوردارند دارای پاسپورت های قدرتمندی هستند. کشورهای اروپایی نظیر اتریش، مالت و سوئیس که دارای محیط تجاری آزاد و مطلوبی هستند از قدرت پاسپورت بالایی برخوردارند.

فهرست پاسپورت های هنلی 2020 براساس تحلیل های ژئوپلیتیک و تمرکز بر واقعیت های دنیای همچون تغییرات اقلیمی، رکود مالی و درگیری های نظامی مداوم به فرایندهای مهم و نوظهور تحرکات دنیای و منطقه ای در قالب اعتبار پاسپورت ها پرداخته است و بر الگوهای متحرک و مهاجرت تاکید می نماید. امارات به عنوان یکی از پیروز ترین کشورها در این شاخص قرار گرفته است که با توجه به یکی از قدرتمندترین مراکز تجاری دنیا توانست طی 10 سال گذشته با 47 رتبه صعود، به صندلی هجدهم با 171 امتیاز در سال 2020 دست یابد. کشورهای خاورمیانه به عنوان بخشی از کوشش های کلی در راستای تقویت تجارت و دنیاگردی به دستاوردهای بسیاری در جهت اعتباربخشی به پاسپورت های شهفرایندان خود دست یافته اند. عربستان و عمان به صندلی بهتری نسبت به سال 2019 دست یافتند. عربستان با صعود 5 پله ای از رتبه 72 به رتبه 66 دست یافت و امکان سفر به 77 کشور دنیا بدون ویزا یا ویزای در بدو ورود را دارد. عمان با کسب امتیاز 79 با 2 پله صعود در صندلی 64 دنیا نهاده شد.

همچنین باتوجه به جنگ تجاری آمریکا و چین، سرمایه گذاران غربی از چین به سمت آسیای جنوب شرقی سرازیر شدند. این فرایند موج جدیدی از سرمایه گذاران خارجی را به کشورهای آسه آن وارد می نماید که به وسیله تسهیل در دریافت ویزا ترغیب شده اند. حرکت صعودی تایلند در رتبه بندی های شاخص گذرنامه هنلی در یک سال گذشته نمونه بارزی از فرایند کشورهای نوظهور است. این کشور با بهره مندی از ویزای متقابل در یک سال گذشته با صعود 5 رتبه ای در صندلی 65 قدرتمندترین پاسپورت ها نهاده شده و از امکان سفر به 78 کشور بدون دریافت ویزا برخوردار شد.باتوجه به این تحولات مثبت منطقه ای، فرایند مهاجرت و تحرکات در خاورمیانه که عمدتا ناشی از درگیری های نظامی در لیبی، سوریه و یمن و تجدید اعتراضات ضددولتی در مصر، عراق و لبنان بوده است در سال 2020 ادامه خواهد داشت و بر اعتبار و قدرت این پاسپورت ها تاثیرگذار خواهد بود.

از دیگر تحرکات دنیای در جهت افزایش قدرت پاسپورت ها، سیاست برنامه های مهاجرتی به وسیله سرمایه گذاری شهفرایندان کشورهای دیگر است. به عنوان مثال قبرس برای حداقل 2میلیون یورو سرمایه گذاری در املاک و مستغلات تابعیت ارائه می دهد. تغییرات اساسی در شرایط کشورها نمایانگر قدرت پاسپورت آنها در آینده خواهد بود. براساس پیش بینی ها مونته نگرو در سال های آینده با توجه به شروع یک برنامه سرمایه گذاری شهفرایندان تبدیل به یک اقتصاد نوظهور خواهد شد که سرمایه گذاران بسیاری را در جهت مهاجرت به خود جذب خواهد نمود و یکی از دلایل این جذابیت از نظر ارزش گذرنامه به عنوان بخشی از منطقه سفر شینگن نهاده شده است؛ این به آن معناست که حتی اگر بخشی از معاهده شینگن نباشند دارندگان ویزای شینگن می توانند بدون احتیاج به ویزای مونته نگرو وارد شوند و همین طور عضو کاندیدای اتحادیه اروپا است که درآینده تمام الزامات را برآورده خواهد ساخت. همچنین کشورهای بوسنی هرز گوین و آلبانی در سال های آینده در این رده بندی صعود خواهند کرد. این کشورهای مستقل اقدامات داخلی و بین المللی را برای ادغام بهتر با سیستم بین المللی انجام داده اند. با توجه به افزایش تقاضای سرمایه مزایای گسترده تری برای جامعه حاصل می گردد که می تواند ناشی از یک برنامه مهاجرت خوب برای سرمایه گذاری باشد.